Epidural anestezi nedir?

Epidural anestezinin amacı ağrı duyusunun durdurulmasıdır. Dokunma, sıcaklık gibi duyular etkilenmemektedir.
Epidural anestezi, alt omurga seviyesinden çıkan sinir liflerini bloke ederek, vücudun alt yarısında duyu azalmasına sebep olmaktadır.
Omurganın belli bir bölgesinde bulunan aralıklarından ince bir iğne ile giriş yapılarak omiriliğin üzerindeki boşluğa ince bir katater yerleştirilir, bu kataterin içerisinden ağrı kesici verilir. İlaç verildikten 10-15 dakika sonra etkisi başlar.
Epidural anestezi vajinal doğumda da sezaryende de kullanılabilir.
Vajinal doğumda dozun daha düşük tutulması nedeniyle etkisi doğum ağrılarının azalması şeklinde olur.
Kataterden verilen ilacın dozu arttırılırsa vücudun belden aşağısında tamamen hissizlik oluşur ve sezaryen yapılabilir. ( Bu konuda detaylı bilgi için sezaryende anestezi şekilleri konulu yazımı okuyabilirsiniz).

Epidural anestezi nasıl yapılır?

Anestezi uzmanı tarafından uygulanır.
Oturur ya da yan yatar pozisyonda sırtı kamburlaştırarak omurgaların arasının açılması sağlanır. İğne yapılacak bölgenin antiseptik bir solusyon ile silinmesinin ardından , küçük bir iğne ile uygulama yapılacak bölge lokal anestezi ile uyuşturulur. Bu sırada iğne batması kadar acı olabilir, bundan sonrası için saha uyuşturulduğu için acı olmaz.
Uyuşturulan yerden, omuriliği saran zarların arasındaki bölgeye girilerek, çok ince plastik bir katater yerleştirilir. Plastik katater içeride bırakılır ve sabitlenir. Böylece gerekli ilaçların uygulaması ve dozların tekrarlanmasına olanak verir.

Epidural anestezi ile vajinal doğum (ağrısız doğum) nedir?

Doğumun aktif fazı dediğimiz düzenli kasılmaların olduğu ve rahim ağzı açılmasının 4-5 cm olduğu fazda ağrıyı azaltma amaçlı uygulanır.
Ağrı kesici verilmesinin ardından dakikalar içinde vücudun alt yarısında ağrı duyusu azalır.
Doğum bittikten sonra katater bulunduğu yerden çıkarılır ve anestezinin etkisi biter.

Vajinal doğumda epidural anestezi kimlere uygulanır?

Vajinal doğumda düzenli kasılmaları başlamış ve 4-5 cm ilk rahim ağzı açıklığı olmuş anne adaylarına uygulanır.
Düzenli rahim kasılması başlamamış ya da rahim ağzı açıklığı az olanlara uygulamak için açılmayı beklemek gerekir, çünkü ağrılar başlar başlamaz açılma başlamadan uygulandığında doğum güçleşir.

Epidural anestezi  kimlere uygulanamaz?

Doğumun aktif açılma fazına girilmemiş, rahim ağzı açıklığı henüz 4 cm olmamışsa
Omurgalar arası boşluk bulunamadığında (obezite, ödem, yapısal omurga farklılıkları gibi nedenlerle bulunamayabilir)
Omurga cerrahisi geçirenlere
Kan sulandırıcı ilaç kullananlara
Kanda pıhtılaşma testleri bozuk olanlara
Bel bölgesinde enfeksiyon varlığında uygulanamaz.

Ağrısız doğumun avantajları nelerdir?

Doğum sürecinin bir kısmında ağrı çekmediği için anne adayı hırpalanmamış olur ve çok uzun sürebilecek saatleri daha rahat geçirebilir. Böylece bebeğine de daha fazla enerjisi kalır.
Anne adayı ağrısı azaldığı için yapması gerekenlere daha uyumlu davranır, doğuma aktif katılır ve doğumunu  izleme şansı olur.
Ağrıya dayanamayarak sezaryen olmak isteyenler bu yöntemle vajinal doğumu tolere edebilirler.
Eğer bebeğin kalp atışlarında bozulma, doğumda ilerlememe gibi yolunda gitmeyen bir durum olur ve sezaryene geçilmesi gerekirse epidural anestezi kataterinden verilen ağrı kesicinin dozu arttırılır vücudun alt yarısında tamamıyla hissizlik sağlanır. Böylece başka bir anesteziye gerek kalmadan epidural anestezi ile sezaryen yapılabilir.

Ağrısız doğumun dezavantajları ve riskleri nelerdir?

Doğumun son evresi yani annenin ıkınarak bebeği çıkardığı evre uzayabilir. Annenin ağrıları daha az duyması daha etkisiz ıkınmasına sebep olabilir.
Tansiyonun düşmesi, bulantı, baş dönmesi, nabızda yavaşlama, titreme, idrar yapmada zorluk gibi yan etkiler görülebilir.
Epidural anesteziyi aşırı kilolu anne adaylarında uygulamak zor olabilir.
Epidural anestezi sonrasında anne özellikle ayağa kalktığı zamanlarda enseden başlayan bir baş ağrısından şikayet edebilir. Bu çok nadiren olur ve geçicidir.

Epidural anestezi kalıcı hasar bırakır mı felç yapar mı?

Uygulama belden aşağı yapıldığı için, bu yöntemin felç yapabileceği endişesi anne adaylarının korkuları arasındadır.
Anestezi ilaçları sinirlere verilmediği ve sinirlere temas olmadığı için geçici yada kalıcı hissizlik riski son derece düşüktür.